تبیین مسئله ترافیک بر اساس ارتباطات بین سازمانی: ارائه الگویی در ارتباطات بین سازمانی

با توجه به شواهد مختلفی که در رساله نیز آمده، نابسامانی ترافیک از جمله مهم ترین مشکلات مردم تهران، و یکی از اصلی ترین دغدغه های مسئولان و سیاست گذاران کشور می باشد، بنابراین تحقیق حاضر تلاش کرده با بررسی علل پیدایی آن، الگویی برای کاهش وضعیت موجود ارائه دهد. این تحقیق با تاکید بر این که نابسامانی ترافیک محصول عوامل گوناگون فردی، اجتماعی و غیر اجتماعی است، یکی از علل آن، یعنی ارتباطات بین سازمانی را بررسی کرده است. هدف اصلی پژوهشگر آن است که با بررسی ارتباطات بین سازمانی سازمان های عهده دار اداره ترافیک شهر تهران (شورای عالی هماهنگی ترافیک کشور)؛ یکی از علل نابسامانی ترافیک را (ناکارآمدی ارتباطات میان اعضای این شورا) بررسی کند. بنابراین بررسی کمیت و کیفیت ارتباطات بین سازمانی اعضای شورای عالی هماهنگی ترافیک بر اساساً عناصر ارتباطی نظیر سبک ارتباطی، کانال های ارتباطی، محتوا و ساختار ارتباطی برای یافتن علل ناکارآمدی ارتباطات بین سازمانی ضروری است. چارچوب نظری این رساله در بررسی تعیین کنندگی ارتباطات بین سازمانی شورای عالی ترافیک و نابسامانی های آن در شهر تهران، «ارتباطات شبکه ای» است. روش این تحقیق به لحاظ سطح تحلیل؛ در سطح میانی (سازمان)، و به لحاظ نوع ارتباط؛ از نوع ارتباطات بین سازمانی رسمی است. روش تحلیل اطلاعات، تحلیل محتوای برخی مکاتبات یا نامه های اداری، قوانین و مقررات، اساس نامه ها، آئین نامه ها سازمان های عضو شورای عالی ترافیک و نیز مصوبات هفتاد و نه گانه و ابلاغیه ها شورای عالی ترافیک از ابتدای تاسیس تا اوایل سال 1388می باشد. جامعه آماری این رساله، سازمان های عهده دار اداره ترافیک شهر تهران و نمونه آماری آن، اعضای هفت گانه شورای عالی ترافیک است. روش گردآوری اطلاعات، طراحی چک لیستی با توجه به دو هدف اساسی رساله است، یعنی: «معرفی عوامل مسئله ای در ارتباطات بین سازمانی سازمان های عهده دار اداره ترافیک شهر تهران» و «ارائه الگویی برای به سامان تر کردن ارتباطات بین سازمانی سازمان های ترافیکی شهر تهران». برخی از مهم ترین یافته های تحقیق به قرار ذیل است: - بررسی محتوای مکتوبات نشان می دهد که ساختار ارتباطات بین سازمانی اعضای شورای عالی ترافیک نامعلوم است و هیچ قانون مدون و مکتوبی در این خصوص که ارتباطات میان اعضا چگونه باشد، چه سازمانی با چه سازمانی ارتباط داشته باشد و شکل ارتباط آنان چگونه باید باشد، وجود ندارد. - مهم ترین کانال های ارتباطی ارسال و دریافت پیام ها در میان اعضای شورا، کانال های سنتی مانند نامه نگاری و مکتوبات، گفت و گو و ارتباط تلفنی است. سازمان های عضو برای ایجاد ارتباط، تبادل پیام ها و اطلاع رسانی به یکدیگر، کمتر به فکر استفاده از تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی مانند اینترنت و فضای مجازی بوده اند. بررسی نامه ها و صورت جلسات نشان می دهد که راهنمایی و رانندگی ناجا بیشترین تمایل را برای استفاده از سایر کانال های ارتباطی غیر سنتی از خود نشان داده است. - سبک ارتباطی بین سازمان های عضو شورا تقریباً سبکی یک طرفه و خطی است، در حالی که ارتباطات کارآمد، ارتباطی دوسویه و متقابل است. وجود چنین ارتباطی در شورا در بروز اختلال در ارتباطات و از سوی دیگر گسترش نابسامانی ترافیکی در شهر تهران، و ناکارآمد شدن آن موثر بوده است. -شکل ارتباطات میان سازمان های عضو شورا بیشتر تمایل به عمودی، وظیفه مدار و رسمی دارد. یافته های حاصل از صورت جلسات، نامه ها و آئین نامه ها نشان داد که راهنمایی و رانندگی ناجا بیشترین گرایش به مشارکت و ارتباط از نوع افقی و عمودی باهم و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کم ترین گرایش به مشارکت را از خود نشان داده است. - الگوی موثر و کارآمد ارتباطات بین سازمانی از دیدگاه این رساله آن الگویی است که تاکید خود را بر ارتباطات دوسویه و متقابل میان اعضای شورا معطوف کرده، به طور هم زمان از ارتباطات رسمی و غیر رسمی استفاده کرده، به تمامی انواع کانال های ارتباطی برای تبادل پیام و اطلاعات توجه نماید. این ارتباطات منوط به بررسی مقدماتی (پیش خورد) در خصوص اجرای طرح ها و سپس تهیه فیدبک از آن است. الگوی فوق همچنین باید در سه مرحله اساسی، یعنی پیش از ایجاد ارتباط، حین ایجاد ارتباط و بعد از ایجاد ارتباط تقسیم شده در هر مرحله به مواردی توجه کند که در مدل نهایی رساله آمده است. عدم توجه به موارد گفته شده در مدل به ناکارآمدی آن خواهد انجامید.